یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های خرید و فروش طلای دست دوم، اطمینان از اصالت آن است. متاسفانه، برخی از فروشندگان ممکن است طلای تقلبی یا دزدی را به عنوان طلای دست دوم به مشتریان عرضه کنند. بنابراین، بررسی دقیق اصالت طلا قبل از خرید یا فروش بسیار حیاتی است.
فهرست مطالب
- روش‌های تشخیص اصالت طلا
- 1.فاکتور، شناسنامه‌ی طلا
- 2. بررسی ظاهر طلا
- 3. بررسی کد و عیار طلا
- 4. تست آهنربا
- 5. پرس و جو از فروشندگان دیگر
- 6. طلافروشی‌های معتبر را انتخاب کنید
- 7. بررسی چگالی طلا
- 8. استفاده از سنگ محک طلا (تیزآب)
- 9. دستگاه عیارسنج XRF
- 10. استفاده از سکه مسی
- 11. تشخیص طلا سفید اصل از تقلبی با آمونیاک
- 12. تشخیص اصالت طلا با استفاده اسید نیتریک
- تست خانگی طلا (غیرمطمئن اما کاربردی)
- اهمیت اصالت طلا
روش‌های تشخیص اصالت طلا
1.فاکتور، شناسنامه‌ی طلا
در این میان، فاکتور طلا به عنوان سندی برای اصالت و مالکیت، اهمیت بسیار بالایی دارد.فاکتور خرید طلا در واقع یک شناسنامه رسمی برای هر قطعه طلا محسوب می‌شود. این فاکتور شامل اطلاعاتی نظیر عیار طلا، وزن، نام واحد فروش، تاریخ خرید و کد شناسایی طلاست. اگر طلای دست دومتان دارای فاکتور معتبر باشد، روند فروش آن بسیار راحت‌تر و سریع‌تر خواهد بود. اما اگر فاکتور ندارید، احتمالاً با چالش‌هایی در فروش مواجه خواهید شد.
اگر فاکتور طلای خود را گم کرده‌اید، می‌توانید به واحدی که طلا را از آن خریداری کرده‌اید مراجعه کرده و در صورت تأیید خرید قبلی، درخواست فاکتور المثنی نمایید. البته صدور این فاکتور منوط به ثبت اطلاعات خرید در سیستم فروشگاه و تاییدیه مدیریت است.
از آنجایی که طلای دست دوم می‌تواند سرقتی نیز باشد، خریداران طلای دست دوم اغلب از شما درخواست فاکتور خواهند کرد. چرا که فاکتور نشان‌دهنده‌ی مالکیت قانونی شما بر طلاست و خطرات حقوقی را کاهش میدهد. اگر فاکتور نداشته باشید، بسیاری از طلافروشان حاضر به خرید طلای شما نخواهند بود.
2. بررسی ظاهر طلا
طلای اصل دارای درخشش یکنواخت و رنگی ماندگار است. طلا، سیاه، تیره و کدر نمی‌شود. بنابراین اگر قسمت‌هایی از طلا رنگ رفته یا پوسته شده باشد، و یا رنگ آن تغییر کرده باشد احتمال دارد که فلز دارای آبکاری طلا و یا بدل باشد.
3. بررسی کد و عیار طلا
هر قطعه طلا باید دارای کد و عیار مشخصی باشد که نشان‌دهنده خلوص آن است. این اطلاعات که شامل یک سری عدد به همراه حروف است معمولاً روی طلا حک شده‌اند. بررسی این کدها می‌تواند به شناسایی طلای اصل کمک کند. این اعداد برای عیارهای مختلف بصورت زیر است:
- 750 (طلای ۱۸ عیار)
- 916 (طلای ۲۲ عیار)
- 999 (طلای ۲۴ عیار)
اگر دارای هیچ عدد یا نشانه ای نبود به معنی تقلبی بودن طلا نیست همانگونه که داشتن آن اصل بودن آن را تضمین نمی‌کند. همچنین طلاهای قدیمی ممکن است فاقد این اعداد و نشانه ها باشد که در این صورت باید با احتیاط بیشتری عمل کنید و سراغ روش های دیگر بروید.
4. تست آهنربا
طلای خالص خاصیت مغناطیسی ندارد. در نتیجه اگر طلا به آهنربا جذب شود، احتمالاً حاوی فلزات دیگر است، خالص نیست و یا دارای روکش طلا است. این روش دو ایراد دارد: 1. فلزات دیگری هم وجود دارند که جذب آهنربا نمی‌شوند 2. ممکن است طلای شما دارای آلیاژ های دیگری باشد که جذب آهنربا شود. در نتیجه این روش خیلی قابل اطمینان نیست.
5. پرس و جو از فروشندگان دیگر
بهتر است تنها به یک فروشنده اکتفا نکنید. طلا را به چند فروشنده معتبر نشان دهید تا از اصالت آن مطمئن شوید.
6. طلافروشی‌های معتبر را انتخاب کنید
از دیگر راه‌های تشخیص اصالت طلا، مراجعه به طلافروشی‌های معتبر یا آزمایشگاه‌های رسمی سنجش طلاست. در این مراکز، با استفاده از دستگاه‌های خاص، عیار و ترکیبات فلز بررسی شده و اصل یا تقلبی بودن طلا مشخص می‌شود. این روش برای کسانی که فاکتور ندارند یا به اصالت طلای خود شک دارند بسیار مفید است.
| همچنین بخوانید: 15 نکته که هنگام خرید طلا باید به آن توجه کنید |
7. بررسی چگالی طلا
چگالی طلای خالص برابر با ۱۹.۳ گرم بر سانتی‌متر مکعب است. با تناسب وزن و حجم می‌شود چک کرد آیا فلز مورد نظر واقعاً طلا هست یا نه. برای این کار با استفاده از ترازوی هیدرواستاتیک (Hydrostatic) چگالی دقیق اجسام محاسبه می‌شود. این روش دارای دقت زیادی است (در حد 0.001 گرم) و یکی از روش های مطمئن برای سنجش طلای اصل از تقلبی است.
8. استفاده از سنگ محک طلا (تیزآب)
این روش معمول ترین روش برای تشخیص طلای اصل از بدل در میان طلا فروشان است. کیت تست طلا شامل محلول تیزآب و سنگ محک است. در این روش ابتدا طلا را روی سنگ محک می‌کشند تا رد آن روی سنگ بی‌افتد و سپس چند قطره تیزآب را روی طلا می‌زنند، واکنش آن نشان‌دهنده اصالت طلا است. طلای اصلی به اسید واکنش خاصی نشان نمی‌دهد، اما طلای تقلبی ممکن است تغییر رنگ دهد و یا محو شود.
9. دستگاه عیارسنج XRF
این دستگاه بدون آسیب‌زدن به طلا، با تابش پرتوی ایکس به فلز ترکیب آن را تشخیص میدهد. سنجش عیار طلا با این دستگاه، روشی دقیق و مطمئن و بدون آسیب برای سنجش عیار هست.
اعدادی که این دستگاه نشان می‌دهند، نشان دهنده فلز بکار رفته است. درصد دقیق ترکیب فلزات (برای مثال: طلا ۷۵٪، مس ۱۵٪، نقره ۱۰٪) اعداد این دستگاه هستند. تنها محدودیت دستگاه XRF این است که ترکیبات سطح را اندازه‌گیری می‌کند؛ و اگر طلای روکش‌شده باشد، ممکن است نتایج گمراه‌کننده باشد. بنابراین برای اطمینان از یکنواختی ترکیب، در چند نقطه مختلف از سطح فلز تست صورت می‌گیرد.
10. استفاده از سکه مسی
با استفاده از یک سکه مسی روی طلای خود بکشید اگر روی طلا خط و خش افتاد یعنی طلا اصل است و اگر روی سکه مسی خش افتاد یعنی طلا تقلبی است.
11. تشخیص طلا سفید اصل از تقلبی با آمونیاک
آمونیاک با همه فلزات واکنش نشان میدهد و سطح همه آنها را تیره و سیاه می‌کند. تنها فلزی که از برخورد با آمونیاک تیره نمی‌شود پلاتین است که با استفاده از آمونیاک می‌توانید اصل بودن طلا سفید را چک کنید.
12. تشخیص اصالت طلا با استفاده اسید نیتریک
در این روش روی طلا یک قطره اسید نیتریک می‌ریزند. اگر طلا با این اسید واکنش نشان داد و رنگ آن تغییر کرد به معنی تقلبی بودن طلا است در غیر این صورت و در صورت واکنش نشان ندادن طلا اصل است.
| همچنین بخوانید: فروش طلای دست دوم و نکات مهمی که قبل از آن باید بدانید |
تست خانگی طلا (غیرمطمئن اما کاربردی)
هرچند روش‌های خانگی مانند استفاده از آهنربا (برای تشخیص فلزات مغناطیسی) یا کشیدن طلا روی سرامیک می‌توانند سرنخ‌هایی از اصالت طلا بدهند، اما این روش‌ها هیچ‌گاه نمی‌توانند جای آزمایشگاه و ابزار دقیق را بگیرند. بنابراین همیشه بهتر است برای اطمینان، به افراد متخصص مراجعه کنید.
- استفاده از سرامیک: فلز مورد نظر خود را روی سطح یک ظرف سرامیکی بدون لعاب بکشید. اگر روی ظرف رد طلایی به جا مانده باشد، طلای شما اصل است. اگر رد آن طوسی یا سیاه باشد، یعنی از جنس نقره است. در نظر داشته باشید این روش باعث ایجاد خط و خش و آسیب به طلای شما می‌شود.
- استفاده از سرکه یا آب لیمو: چند قطره سرکه یا آبلیمو روی سطح طلا بریزید. اگر طلا اصل یاشد هیچ تغییری در رنگ آن ایجاد نمی‌شود. در صورتی که طلای تقلبی ممکن است تیره یا سبز شود (بسته به آلیاژش).
- تشخیص طلای اصل با مایع سفیدکننده (وایتکس) (توصیه نمی‌شود): برای این کار یک قطره خیلی کوچک وایتکس را روی قسمتی از زیورآلات موردنظر بریزید. اگر طلای اصل باشد با وایتکس واکنش نشان میدهد و رنگ آن قسمت قرمز، قهوه‌ای یا سبز می‌شود. اما اگر بدلی باشد در اثر واکنش، رنگش سیاه خواهد شد.
نکته: این روش باعث خوردگی طلا می‌شود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم اصلا از این روش استفاده نکنید.
اهمیت اصالت طلا
خرید طلای تقلبی نه تنها باعث ضرر مالی می‌شود، بلکه ممکن است مشکلات قانونی نیز ایجاد کند. به عنوان مثال، اگر طلا دزدی باشد، مالک اصلی می‌تواند شکایت کند. بنابراین، همیشه مطمئن شوید که طلای دست دومی که خریداری می‌کنید، از منبع معتبری تأمین شده باشد.
جمع بندی
در هنگام فروش طلای دست دوم، بهتر است به واحدهای صنفی مجاز و دارای مجوز مراجعه کنید. این واحدها به قوانین اتحادیه پایبند بوده و از شما درخواست اجرت یا مبالغ مازاد نخواهند کرد. همچنین خرید طلا از چنین واحدهایی نیز ایمن‌تر بوده و از بروز کلاهبرداری جلوگیری می‌کند.
همچنین فروشندگان معتبر به هیچ وجه ریسک فروش طلای تقلبی را نمی‌کنند، زیرا اعتبار خود را در این بازار حفظ می‌کنند. بنابراین، بهتر است از طلافروشی‌های تحت نظر اتحادیه طلا و جواهرات خرید کنید. روش های خانگی کاربردی به نظر میرسند اما ضریب خطای بالایی هم دارند و اصل یا تقلبی بودن طلا را تضمین نمی‌کند.
