در بازار طلا دو اصطلاح طلای آبشده و طلای خام کاربرد زیادی دارند که شناخت تفاوت آنها برای خریداران و سرمایهگذاران ضروری است. اما برخی تفاوت این دون نوع طلا را نمیدانند و یا آنها را یکی در نظر میگیرند. اما باید گفت طلای خام و طلای آبشده از جهات بسیاری با هم متفاوتند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
طلای خام
طلای خام به طلای طبیعی گفته میشود که بهصورت تکههایی سنگمانند از معدن طلا استخراج میگردد. همچنین پس از پردازش اولیه و پالایش، در کارخانههای ذوب و شمشسازی، بهصورت شمش، دانه (گرانول) یا قطعات استاندارد تولید میشود که دارای عیار دقیق و مشخص است. طلای خام پالایششده، با خلوص بالا حدود ۹۹.۹ درصد و استانداردهای بینالمللی ارائه میگردد. این نوع طلا، اگر دارای مهر کارخانه، شماره سریال و گواهی اصالت باشد، خریدوفروش آن شفاف و قابل اعتماد بوده و در بازارهای جهانی نیز معامله میشود.
طلای آبشده از ذوب دوباره طلاهای دستدوم، طلاهای شکسته یا زیورآلات قدیمی حاصل میشود. در این فرآیند، طلا در کارگاهها یا ریختهگریها ذوب شده و بهصورت قطعه یا شمش غیر استاندارد درمیآید. از آنجا که برای افزایش مقاومت زیورآلات، مواد اولیه این طلا را با فلزات دیگر مانند مس، نیکل، روی و غیره ترکیب میکنند، بنابراین دارای عیارهای مختلف هستند. در نتیجه عیار نهایی آبشده باید توسط آزمایش عیار (ریگیری) مشخص شود. به همین دلیل، مهمترین نکته در خرید طلای آب شده، اطمینان از برگه ریگیری معتبر است. اغلب طلاهای آبشده دارای عیار ۱۸ با خلوص ۷۵۰ هستند. البته بسته به ترکیب مواد اولیه امکان دارد کمی متفاوت باشند.
مقایسه طلای آب شده و خام برای سرمایه گذاری
هر دو نوع طلای آبشده و خام گزینههای مناسبی برای سرمایهگذاری هستند، اما هر کدام ویژگیها و ریسکهای متفاوتی دارند. مقایسه این دو نوع طلا میتواند به سرمایهگذار کمک کند تا انتخاب بهتری داشته باشد. از نظر کاربردی، طلاهای خام بیشتر در سرمایهگذاری رسمی، صادرات و تولید صنعتی استفاده میشوند، درحالیکه طلاهای آبشده معمولا برای سرمایهگذاری داخلی، ساخت زیورآلات جدید یا جلوگیری از پرداخت اجرت ساخت، خریدوفروش میشوند. در بازار ایران طلای استخراجی و شمشهای استاندارد طلای غیر زینتی 24 عیار بهعنوان طلای خام شناخته میشوند. معمولا طلاهای خام پالایششده بهصورت شمش استاندارد با عیار مشخص، مهر کارخانه، شماره سریال و گواهی اصالت ارائه میگردد. این مشخصات باعث میشود ریسک تقلب، اختلاف عیار یا مشکلات فروش بسیار کم باشد. قیمت این نوع طلا مطابق با نرخ جهانی طلا تعیین میشود، بنابراین در بسیاری از بازارهای جهانی و صرافیهای معتبر بهراحتی خریدوفروش میشود.
در نتیجه طلای خام، برای سرمایهگذارانی که بهدنبال امنیت، اعتبار، و نگهداری بلندمدت هستند، گزینه مطمئنی بهحساب میآید. در نظر داشته باشید که شمش معمولا شامل مالیات و هزینههای رسمی است و امکان دارد در شروع سرمایهگذاری، نیاز به سرمایه سنگینتری باشد. در مقابل، طلای آب شده بهدلیل اینکه از ذوب مصنوعات و طلای دستدوم بهدست میآید، بدون اجرت ساخت و غالبا بدون مالیات معامله میگردد. این موضوع باعث میشود هزینه ورودی برای سرمایهگذاری پایینتر باشد و سرمایهگذار بتواند با سرمایه کمتر وارد بازار گردد. بهطور معمول کمترین وزن خرید آبشده فیزیکی، در فروشگاههای حضوری 10 گرم است. بنابراین سرمایهگذارانی که سرمایه اولیه کمی دارند، میتوانند در این بازار وارد شوند. برخی از وبسایتهای عرضه طلای آب شده، که بهصورت آنلاین خریدوفروش میکنند احتمال دارد با حدود 100 هزار تومان نیز امکان خرید را برای مشتریان خود فراهم کنند. در اینصورت بر حسب قیمت روز طلای 18، با حداقل سرمایه خود میتوانند وزن معادل آن را خرید نمایند.
مزایا و معایب طلای آبشده
مزایای خرید طلای آبشده را در موارد زیر میتوان برشمرد:
- بزرگترین مزیت طلای آبشده این است که خرید آن بدون اجرت و مالیات بوده و هیچ اجرت ساختی مانند طلاهای تزئینی ندارد. یعنی خریدار بدون پرداخت حقالزحمه طلاساز، فقط هزینه خالص طلا را میپردازد. در خرید زیورآلات طلا، باید ۹٪ مالیات بر ارزش افزوده پرداخت شود، اما طلای آب شده معاف از مالیات است یا با مالیاتی بسیار کمتر معامله میشود.
- به دلیل خریدوفروش روزانه در بازار داخلی، نقدشوندگی بسیار خوبی دارد. آبشده بهدلیل پذیرش گسترده در بازار و استفاده مداوم کارگاهها و خریداران، خیلی سریع و بدون دردسر تبدیل به پول نقد میشود.
- تقریبا در تمام طلافروشیها و بازارهای طلا خریدار دارد.
- طلای آب شده بهدلیل نحوه تولید و نداشتن هزینههای جانبی، به قیمت واقعی طلا خیلی نزدیک است.
- چون کارمزد و اجرت اضافه ندارد و قیمتش بهصورت مستقیم با نرخ روز طلای ۱۸ عیار تغییر میکند، برای افرادی که بهدنبال سرمایه ورودی کمتر بوده و قصد خریدوفروش سریع یا نوسانگیری دارند، بسیار مناسب است.
- از آنجا که طلای آبشده امکان سرمایهگذاری با مبالغ مختلف دارد، برای افرادی که بهدنبال سرمایه ورودی کمتر هستند، کاربرد دارد. سرمایهگذاران میتوانند با مبالغ کم یا زیاد هر مقدار آبشده از ۱ گرم تا ۱ کیلوگرم بخرند.
- آبشده، ماده اولیه طلاسازها است، بنابراین اگر بعدها تصمیم بگیرید آن را تبدیل به زیورآلات کنید، این کار بدون مشکل و با کمترین هزینه انجام میشود.
معایب طلای آب شده، شامل موارد زیر میگردد:
مهمترین ریسک آن، عیار غیر استاندارد است که شامل امکان تقلب در عیار یا نبود استاندارد رسمی میباشد. بنابراین اعتبار کارگاه ذوب یا دریافت برگه ریگیریِ معتبر اهمیت زیادی دارد و باید همیشه از کارگاه یا فروشنده معتبر، خرید کنید.
همچنین آبشده در بازار جهانی بهاندازه شمش استاندارد قابل معامله نیست و بیشتر جنبه سرمایهگذاری داخلی دارد.
مزایا و معایب طلای خام
طلای خام، به دو صورت طلای ساختنخورده و شمشهای غیراستاندارد و پس از پالایش، معمولا به شکل قطعههای ریگیریشده، معامله میشود. مهمترین مزایای خرید طلای خام عبارتند از:
- چون شبیهترین شکل طلا به ارزش ذاتی طلاست و هیچ فرآوری، ساخت یا هزینه جانبی ندارد، نزدیکترین قیمت به قیمت لحظهای انس جهانی طلا دارد.
- طلاهای خام نیز مانند طلاهای آبشده، اجرت ساخت ندارند. بنابراین بابت کارمزد سازنده، هزینه اضافهای پرداخت نمیشود و قیمت خرید به نرخ واقعی نزدیک است.
- مالیات این نوع طلا صفر یا بسیار کم است و مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمیگردد. بنابراین هزینه نهایی خرید کاهش یافته و سرمایهگذاری را بهصرفهتر میکند.
- طلاهای خام بهعنوان ماده اولیه مورد استفاده سازندگان طلا و جواهر، برای ساخت و تولید زیورآلات بهکار میروند. بنابراین برای افرادی که قصد ساخت زیورآلات اختصاصی دارند، بهترین گزینه محسوب میشود.
- این نوع طلا در وزنها و مدلهای متنوعی از قبیل سنگهای طلا، قطعات کوچک، ورقهای نازک یا شمشهای کوچک ارائه میشوند. بنابراین امکان سرمایهگذاری با بودجههای متنوع را فراهم میکنند.
- طلای خام بهدلیل نزدیکبودن به قیمت ذاتی و حذف هزینههای ساخت، برای سرمایهگذارانی که قصد نگهداری طولانیمدت دارند، بسیار مناسب است.
- اگر از مراکز معتبر خرید کنید، معمولا در قالبهای مخصوصی که ریگیریشده، عرضه میشود. بنابراین عیار آن از طلای دستدوم یا آبشدههای بدون فاکتور مطمئنتر است.
معایب اصلی خرید طلای خام عبارتند از: - طلاهای خام که استانداردسازی و پالایش نشده باشند، نسبت به سکه یا شمش استاندارد، نقدشوندگی پایینتری دارند.
- هزینههای پالایش و تصفیه جهت تبدیل طلای خام به طلای خالص، احتمال دارد تا ده درصد قیمت نهایی طلا برسد و سود سرمایهگذاری را کم کند.
- بازار معامله آن نسبت به طلای آب شده کمی محدودتر است و بهدلیل تنوع شکل، ممکن است فروش مجدد آن نیازمند کارگاههای معتبر باشد.
کدام یک از طلای آب شده و خام برای سرمایه گذاری بهتر است؟
هنگام معاملات طلای آبشده و خام توجه داشته باشید که از فروشگاههای معتبر حضوری و آنلاین خرید کنید و حتما باید ریگیری معتبر داشته باشند. ارزیابی عیار واقعی طلا نیاز به دستگاه melting یا ریگیری، تجربه و شناختِ رنگ، نرمی و وزن طلا دارد که بدون این دانش، احتمال ضرر زیاد است. اگر معاملهای خارج از چارچوب صنف انجام شود، احتمال وزنکشی اشتباه، عدم ثبت مالیات و محاسبههای غیرشفاف وجود دارد که سرمایهگذای را به خطر میاندازد.
اگر هدف شما سرمایهگذاری خُرد و سریع باشد، خرید طلای آبشده، مناسبتر است. زیرا با مقادیر کم امکان سرمایهگذاری وجود داشته و با نقدشوندگی بالا برای سرمایهگذاران عادی کاربرد دارد. طلای آب شده در حالت تجمیع با فلزات دیگر، غیر استاندارد بوده و نیازمند اعتماد و دقت بیشتری در خرید است. شمش یا طلای آب شده استاندارد، معمولا بدون اجرت ساخت بوده و نسبت به طلاهای خام دارای خلوص بالا و نقدشوندگی بهتری میباشد. خرید طلای خام پالایشنشده، بهدلیل خلوص پایین، دشواری ارزشگذاری، هزینههای پالایش و نقدشوندگی کمتر، برای سرمایهگذاران خُرد مقرون بهصرفه نیست. در مجموع، طلاهای خام بیشتر برای معدنکاران یا صنایع کاربرد دارد و مناسب افرادی است که امنیت، استاندارد بودن و سرمایهگذاری بلندمدت را ترجیح میدهند.
