تفاوت سکه بانکی و غیر بانکی در چیست؟ چگونه تشخیص دهیم؟

تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی در بازار کشور ما منجر شده تا عده‌ای فقط سکه از نوع بانکی خرید کنند و عده‌ای هم سکه غیر بانکی را ترجیح می‌دهند.
انواع سکه طلا بانکی می‌تواند درگیر حباب شده و قیمتی غیر واقعی پیدا کند. در مقابل، سکه غیر بانکی نیز ممکن است درصد خلوص و عیار پایین‌تری داشته باشد که می‌تواند قیمت آن را دستخوش تغییر کند. به هر حال اگر دوست دارید در خصوص تفاوت قیمت این دو نوع سکه بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم همراه ما باشید.

سکه بانکی و غیر بانکی چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟

پیش از این که بخواهیم در مورد تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی صحبت کنیم، بهتر است ببینیم سکه‌های بانکی و غیر بانکی چه هستند و اساسا چه تعریفی دارند.
اگر بخواهیم خیلی خلاصه و ساده بگوییم، سکه‌های بانکی، همان سکه‌هایی هستند که توسط بانک مرکزی تولید و روانه بازار می‌شوند. در صورتی که سکه غیر بانکی، نوعی سکه از جنس طلا است که شرکت‌های خصوصی دست به تولید آن می‌زنند.
چند تفاوت اساسی و مهم سکه طلا بانکی و غیر بانکی شامل موارد زیر هستند:

1. عیار سکه‌های بانکی 900 یا 21.6 است. حتی نمی‌توان آن را 22 در نظر گرفت در صورتی که عیار سکه‌های غیر بانکی کمتر است.
2. وزن سکه‌های بانکی تمام بهار آزادی برابر با 8133.8 و از نوع وکیومی برابر با 5.11 یا 5.10 است. در صورتی که سکه غیر بانکی ممکن است کمتر از این میزان باشد.
3. شکل و ظاهر این دو نوع سکه نیز با هم متفاوت است. سکه بانکی خیلی تخت و صاف تولید شده است در صورتی که سکه غیر بانکی به این صورت نبوده و کمی شکل محدب دارد. رنگ آن باید نزدیک به رنگ شمش باشد و بهتر است برای تشخیص آن با یک سکه بانکی که از اصالت آن مطمئن هستید مقایسه کنید. کنگره دور سکه را چک کنید که یک دست و با فاصله منظم باشد. مورد بعدی آجر چینی و بارگاه امام رضا (ع) را حتما چک کنید که منظم و یک شکل باشند.
4. در حال حاضر سکه‌های بانکی به شکل وکیوم تولید و ضرب می‌شوند اما سکه غیر بانکی این طور نیست. البته در گذشته بانک مرکزی هم سکه بدون وکیوم تولید می‌کرد اما به هر حال این هم می‌تواند یک مورد تفاوت به شمار بیاید.
5. ریسک خرید و فروش سکه بانکی نزدیک به صفر است اما سکه غیر بانکی بیشتر است.
6. اعتبار سکه‌های بانکی در بازار و در نظر مردم، بالاتر از سکه غیر بانکی است.
   مهم‌ترین تفاوت سکه طلا بانکی و غیر بانکی مربوط به قیمت است. زیرا قیمت سکه‌های بانکی بالاتر است.

انواع سکه بانکی و غیر بانکی در بازار ایران

حالا که تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی و کلیه موارد مربوط به تفاوت این دو نوع سکه را گفتیم و بررسی کردیم، بد نیست با انواع سکه غیر بانکی و بانکی نیز آشنا شویم.

• انواع سکه‌های بانکی:
  سکه تمام بهار آزادی امامی یا طرح جدید و طرح قدیمی، نیم سکه بانکی و همچنین ربع سکه بانکی و سکه‌های گرمی را می‌توانیم از انواع سکه بانکی بدانیم.
• انواع سکه غیر بانکی:
  کلیه سکه‌هایی که در کارگاه‌های تولیدی طلا و توسط شرکت‌های طلاسازی تولید می‌شوند را سکه غیر بانکی می‌نامیم. برخی معتبر هستند مثل سکه پارسیان که تحت مجوز اتحادیه طلا و جواهر تولید می‌شود.

خرید سکه طلا بانکی یا غیر بانکی، کدام یک؟

تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی ممکن است یک دودلی را در ما به وجود بیاورد که کدام یک را بخریم و کدام یک را خیر؟
باید بگوییم که سکه‌های بانکی موجود در بازار کشور، توسط بانک مرکزی ضرب شده‌اند که وزن و عیار آنها دقیقا مشخص است. پس می‌توان اعتماد کامل و 100 درصد به آنها داشت. به دلیل این که این سکه‌ها توسط دولت وارد بازار می‌شوند، نقد شوندگی بسیار خوبی دارند. در باور مردم نیز این مطلب جا افتاده که سکه بانکی ارزش بالاتر و قدرت تبدیل به پول بیشتری دارد.

در مقابل، سکه طلا غیر بانکی بنا به دلایلی که قبلا ذکر شد، اعتبار پایین و ارزش نقد شوندگی کمتری دارد. البته این بدان معنا نیست که کلیه سکه‌های غیر بانکی، غیر معتبر هستند. خیر این طور نیست. مثلا سکه‌های گرمی پارسیان یا هر سکه مجوز دار دیگری می‌تواند در زمره سکه‌های معتبر و ارزشمند قرار بگیرد. اما از طرفی سکه هایی در بازار موجود هست که تحت عنوان سکه های بانکی خرید و فروش می‌شود. به همین دلیل تشخیص بانکی یا غیربانکی بودن این دست سکه ها کمی دشوار است.
در کل باید بگوییم که خرید سکه بانکی بهتر از غیر بانکی است. اگر تصمیم داریم سرمایه گذاری بهتری انجام دهیم، باید سکه‌های بانکی خرید کنیم. صد البته حباب قیمتی را هم باید در نظر داشته باشیم. برای سرمایه گذاری در بازار طلا و حفظ ارزش دارایی سکه یکی از اصلی گزینه های پیش روی افراد است در حالی که گزینه های دیگر مانند خرید آنلاین طلای آب‌شده و صندوق های سرمای گذاری طلا گزینه های دیگری هستند که ریسک های خرید سکه را به همراه ندارند.

چرا قیمت سکه‌های بانکی بیشتر است؟

تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی را قبلا به طور سر بسته عنوان کردیم اما در اینجا این موضوع را دقیق‌تر و موشکافانه‌تر مورد بررسی قرار می‌دهیم.
یکی از دلایل بسیار مهم در بالا بودن قیمت سکه بانکی، عیار سکه است. بانک مرکزی از یک نوع طلا و عیار کاملا مشخص اقدام به تولید سکه می‌کند. اگر دو سکه یا نیم سکه و یا ربع سکه را با یکدیگر مقایسه کنیم، متوجه خواهیم شد که عیار هر دو دقیقا مثل یک دیگر بوده و هیچ تفاوتی ندارند.
دومین دلیل بالا بودن قیمت سکه بانکی بازار و باور مردمی است. مردم به این باور رسیده‌اند که عیار سکه‌های بانکی بالاتر بوده و دقیق‌تر هستند. به همین دلیل خرید و فروش آنها بیشتر بوده و قدرت تبدیل شوندگی یا نقد شوندگی بالایی دارند.
سومین دلیل مهم، وزن دقیق سکه است. سکه‌های بانکی، اوزان کاملا مشابه و دقیقی دارند و این مورد می‌تواند قیمت آنها را نسبت به سکه غیر بانکی بیشتر کند.
اگر از دلایل بالا عبور کنیم، عامل دیگری هم در بالاتر بودن قیمت سکه‌های بانکی وجود دارد که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم. “حباب قیمت” سکه همیشه زیاد است و معمولا سکه‌های بانکی اصلا از این موضوع در امان نیستند. به همین دلیل، امکان حباب دار شدن آنها زیاد است.
ضرب سکه‌های بانکی توسط بانک مرکزی انجام می‌شود، به همین دلیل، همیشه تحت تاثیر قیمت دلار و ارز جهانی، قیمت طلا، عوامل اقتصادی داخلی و خارجی و بالا و پایین شدن‌های سیاسی قرار دارند.

کلام آخر

در اینجا تمام تلاش خود را کردیم که تفاوت قیمت سکه بانکی و غیر بانکی با زبانی ساده و روان توضیح دهیم. بهتر است خرید خود را دقیق و حساب شده انجام دهید. اگر سکه خود را از نوع بانکی انتخاب می‌کنید، باید بدانید که ممکن است تحت تاثیر عامل حباب قیمتی، ناگهان افزایش قیمت پیدا کند. به همان میزان هم ممکن است ناگهان دچار افت قیمت شود. در مقابل، سکه‌های غیر بانکی هم می‌توانند تقلبی یا با عیار پایین‌تر باشند.